MUHTARLARIN SORUNLARI, İSTEKLERİ
1- Kasım 2009 Yılında hazırlanan Köy Kanun Taslağının
ivedilikle TBMM Gündeme alınarak yasalaşması,
2- 2108 sayılı Muhtar Ödenek ve
Sosyal Güvenlik Yasasında aşağıdaki Görüşlerimizin değerlendirilmesi;
2108/SY
Kanunun yürürlükteki hali.
Madde 1: Köy muhtarları ile şehir ve kasaba mahalle
muhtarlarına, 3000 gösterge rakamının memur aylık katsayısı ile çarpımı sonucu
bulunacak miktarda aylık ödenek verilir. (Değişik cümle: 21/04/2005 -5335
S.K./9.mad) Bu gösterge rakamını, muhtarlıkların bulunduğu yerleşim
biriminin idarî yapısı ve nüfusu gibi kriterleri ayrı ayrı veya birlikte
dikkate almak suretiyle İçişleri Bakanlığının görüşü ve Maliye Bakanlığının
teklifi üzerine bir katına kadar farklı olarak belirlemeye Bakanlar Kurulu
yetkilidir
Görüş: 2005 yılında bakanlar Kurulu Yüzde yüz artırım
hükmünü yerine getirmesine rağmen 2010 yılı ikinci yarısı itibariyle Muhtar
ödeneği 354 TL bu rakam herhangi bir SGK Tabi Olmayan muhtarlarımızın SGK
primini dahi karşılamamaktadır. Muhtarlarımız temsil ettikleri yöresinin
sorunlarını ilgili kurumlara bildirmek içinde Köylerden İl/İlçe merkezlerine
gidip gelmekte yöresine ait sorunları çözmek için İşini gücünü bırakarak
yöresine hizmet için koşuşturduğunda prim ödemeye dahi Kafi gelmeyen bu
ödeneğin Temsil giderleri, yakıt, su, elektrik, kırtasiye, internet, telefon
masrafları göz önüne alındığında, harcamalarının verilen ödeneğin 3-4 katı Bir
giderle işlerini yaptıkları muhtarlık görevini ifa eden (Büyük Şehirlerimizde
bazı Mahalleler hariç )zenginleştiğini görme olasılığı yoktur. Kırsal kesimde
Muhtarlarımız İl idare kurulları kararlarına rağmen ücret alamamakta bütün
giderleri yüklenerek dönemi içinde yoksullaşmaktadır Muhtar ödenekleri maaş
olarak adlandırılmalı ve mesai saatlerine göre çalışmaları sağlanmalıdır. Bu
hakkın verilmesi ile görev başında Uzun süre tedavi gören muhtara SGK İş
göremezlik (istirahat)ücreti ödenmesinin yanı Sıra 24 saat görevde olan
muhtarlarımızın iş kanunu ilgili maddesine göre Yıllık izin hakkı doğacaktır
Anayasamızın 50.maddesi insan hakları Evrensel Beyannamesinin 24.maddesiHerkesin
dinlenmeye, eğlenmeye, özellikle çalışma süresinin makul ölçüde
sınırlandırılmasına ve belirli dönemlerde ücretli izne çıkmaya hakkı vardır
TEKLİF:
Muhtarlıkların bulunduğu yerleşim biriminin idarî yapısı ve
nüfusu gibi kriterleri ayrı ayrı veya birlikte dikkate almak suretiyle İçişleri
Bakanlığının görüşü ve Maliye Bakanlığının teklifi üzerine iki katına kadar
farklı olarak belirlemeye Bakanlar Kurulu yetkilidir
a)- Nüfusu 5000 kadar olan yerlerde asgari ücret tutarı
b)- 5001- 10000 kadar olan yerlerde asgari ücretin % 25
fazlası
c)-10001- üzeri Nüfusu olan yerlerde asgari ücretin iki katı
Maaş ödenir
2108/ Madde 3 - Köy ve mahalle muhtarlarından bir
sosyal güvenlik kurumundan emekli aylığı almakta bulunanların bu aylıkları
muhtarlık ödeneği ve harçlardan alacakları prim dolayısıyla kesilmez
Herhangi bir SGK tabii olmayanların SGK Primi Maaşından
kesilerek ilgili SGK Yatırılır herhangi bir SGK çalışan veya emeklilerden
muhtar Maaşının % 10 kadar SGK destekleme primi kesilmelidir.
2108/ Madde 4 - (Değişik fıkra: 17/04/2008-5754
S.K./89.mad.) 31/5/2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel
Sağlık Sigortası Kanununun 4 üncü maddesi kapsamında sigortalı sayılmayı
gerektirecek bir çalışması bulunmayan veya bu kapsamda aylık ve gelir almayan
köy ve mahalle muhtarları, 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci
fıkrasının (b) bendi kapsamında sigortalı sayılırlar.
Görüş:
İlgili kanunla Bağ kur’a tabi tutulan muhtarlarımız
aldıkları ödeneklerin temsil giderlerine dahi yetmediğinden mecburi sigortalı
sayılmaları ile Ülkemiz genelinde bu Durumda olan Muhtarlarımızın Bağ kur’a
olan borçları küçümsenecek bir durumda olmadığı bilinmektedir 2008 yılında
yapılan araştırmada % 86 sı çok büyük boyutlarda borçlu oldukları borçları
nedeniylede herkese SGK kapsamı düşünülürken maalesef ülkemizde hizmet
noktasında 24 saat görev yapan muhtarlarımız ve ailesi ne yazık ki herhangi bir
rahatsızlığında doktora gidememektedir bu durum gerçekten içler acısıdır
TEKLİF:
Muhtarlık görevine seçilen kişiye ödenecek yeterli maaşla
herhangi bir SGK tabi olmayanların maaşlarından kesilerek ödeme
yapan kuruluşça SGK yatırılı Borçlu olan Muhtarlarımızın yeni düzenleme
ile faizleri af edilerek ana borçları için Banka kredisi sağlanmalı
ödenecek olan maaşlarından otomatik ödeme ile kesintileri Yapılmalıdır
3-Mahalle ve yönetimi
5393 sayılı Kanun/MADDE 9.- Mahalle, muhtar ve
ihtiyar heyeti tarafından yönetilir.
Belediye sınırları içinde mahalle kurulması, kaldırılması, birleştirilmesi,
bölünmesi, adlarıyla sınırlarının tespiti ve değiştirilmesi, belediye
meclisinin kararı ve kaymakamın görüşü üzerine valinin onayı ile olur.
Muhtar, mahalle sakinlerinin gönüllü katılımıyla ortak
ihtiyaçları belirlemek, mahallenin yaşam kalitesini geliştirmek, belediye ve
diğer kamu kurum ve kuruluşlarıyla ilişkilerini yürütmek, mahalle ile ilgili
konularda görüş bildirmek, diğer kurumlarla iş birliği yapmak ve kanunlarla
verilen diğer görevleri yapmakla yükümlüdür.
Belediye, mahallenin ve muhtarlığın ihtiyaçlarının
karşılanması ve sorunlarının çözümü için bütçe imkânları ölçüsünde gerekli ayni
yardım ve desteği sağlar; kararlarında mahallelinin ortak isteklerini göz
önünde bulundurur ve hizmetlerin mahallenin ihtiyaçlarına uygun biçimde yürütülmesini
sağlamaya çalışır
GÖRÜŞ:
5393 sayılı Belediye kanunun 9. maddesi ile yapılan bu
düzenleme Belediyeleri kesin bir yükümlülük altına sokmamakta Belediyelerden
imkânları nispetinde yardım yapmaları istenmektedir bu imkânların ne Dereceye
kadar uygun olduğu objektif ölçüsünün olmaması Belediyelere bir nevi keyfilik
Sağlamaktadır. Bu gerekçe ile Belediyeler Tarafından yapılan Muhtarlık Hizmet
Binalarının, İl Özel İdareleri tarafından yaptırılan Köy Odalarının Elektrik,
Su, Telefon, İnternet, Isınma Giderleri v.s ilgili kuruluşlarca belli bir
limiti Karşılanmalıdır yükümlülüğünün olması açıkça ifade edilerek objektif
ölçüsünün olması ile mümkün olacaktır
Teklif:
Belediye kanunun 9. maddesinde Muhtarların hizmet
binalarının masrafları (Elektrik, Su, İnternet, Yakıt, Kırtasiye, Telefon Vb
giderleri Belediye Tarafından suiistimallerin önünü kapatmak için belli kotalar
verilerek kota dışındaki harcamalar Muhtar tarafından ödenilmelidir.